پارسا ملکی، نفت خبر:
باسف (BASF) آلمان و اکوینور نروژ تحویل گاز در قراردادی ۱۰ ساله را از ۱ اکتبر (ابتدای ماه جاری) آغاز کرده‌اند که تا ۲ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی کم‌انتشار را تأمین می‌کند و حدود ۲۰ درصد نیازهای صنعتی باسف در اروپا را پوشش می‌دهد. این توافق، امضا شده در ۱۸ جولای ۲۰۲۴، امنیت انرژی باسف را تضمین می‌کند و به تنوع‌بخشی منابع اروپا کمک کرده و وابستگی به واردات از روسیه را کاهش می‌دهد که گامی استراتژیک در مسیر کربن‌زدایی قاره است.
زمینه بحران انرژی و قرارداد
باسف بزرگ‌ترین شرکت شیمیایی جهان با درآمد ۷۳ میلیارد یورو در سال مالی ۲۰۲۴، به شدت به گاز طبیعی وابسته است و حدود ۷۰ درصد انرژی کارخانه‌هایش در آلمان و اروپا از گاز تأمین می‌شود. بحران اوکراین از ۲۰۲۲، قیمت گاز را ۳۰۰ درصد افزایش داد و باسف را وادار به تعطیلی موقت کارخانه لایپزیگ کرد. این قرارداد بخشی از استراتژی باسف برای امنیت انرژی است و با هدف کاهش وابستگی به روسیه تا ۲۰۳۰ همخوانی دارد.
اکوینور شرکت نفت و گاز نروژ با تولید ۲ میلیون بشکه معادل نفت در روز، گاز را از میدان‌های دریای شمال (مانند یوهان سوردروپ) تأمین می‌کند. نروژ حدود ۳۰ درصد گاز اروپا را تأمین می‌کند و اکوینور نقش کلیدی در آن دارد. مارکوس ژیک، مدیر اجرایی باسف در بیانیه‌ای گفت: این قرارداد ۱۰ ساله، امنیت بلندمدت انرژی ما را تضمین می‌کند و به ثبات تولید شیمیایی در اروپا کمک می‌نماید. آندرس اوپدال مدیرعامل اکوینور نیز افزود ما متعهد به تأمین گاز پایدار هستیم و این توافق، همکاری ما با باسف را عمیق‌تر می‌کند.
حجم سالانه ۲ میلیارد متر مکعب از طریق خطوط لوله نروژ-آلمان (مانند بالتیک پایپ) تحویل می‌شود. این حجم، معادل انرژی برای ۲ میلیون خانوار اروپایی است و به کاهش نوسانات قیمت از ۱۰۰ یورو در ۲۰۲۴ به ۳۰ یورو در ۲۰۲۵ کمک می‌کند.
جزئیات قرارداد و فناوری تأمین
قرارداد، نقدی و بدون بدهی، گاز کم‌انتشار از میدان‌های نروژ را با انتشار ۵۰ درصد کمتر از گاز روسی تضمین می‌کند. اکوینور با تمرکز بر CCS (ذخیره‌سازی و جداسازی کربن)، گاز را از پروژه‌هایی مانند نورثرن لایتس با ظرفیت ۱.۵ میلیون تن CO2 در سال، تأمین می‌کند. باسف که کارخانه لایپزیگ را با ۱۰۰۰ کارمند اداره می‌کند، این گاز را برای تولید آمونیاک و متانول استفاده خواهد کرد که موادی کلیدی برای کود و پلاستیک هستند.
این توافق بخشی از پرتفوی ۵۰ میلیارد یورویی باسف برای انرژی پایدار است و با قراردادهای مشابه مانند با RWE در ۲۰۲۴ هماهنگ است. ارزش تخمینی قرارداد حدود ۵ میلیارد یورو است، با قیمت ثابت بر اساس شاخص TTF مرکز مبادله گاز آمستردام.
تأثیر بر بازار اروپا؛ ثبات و کربن‌زدایی
این قرارداد امنیت انرژی اروپا را تقویت می‌کند. اروپا که ۳۰ درصد گاز خود را از نروژ وارد می‌کند، با این توافق وابستگی به LNG قطری و آمریکایی را ۱۰ درصد کاهش می‌دهد. برای باسف که ۳۰ درصد تولیدش در آلمان است، این گاز ثبات هزینه‌ها را تضمین می‌کند و به رقابت با رقبایی مانند Dow Chemical کمک می‌نماید. بر اساس گزارش Daily Energy News این توافق قیمت گاز صنعتی را ۵ تا ۷ درصد تثبیت کند و زنجیره شیمیایی اروپا را مقاوم‌تر سازد.
از منظر کربن‌زدایی گاز کم‌انتشار اکوینور انتشار باسف را ۱۵ درصد کاهش می‌دهد. این پروژه بخشی از ۱۰۰ میلیارد یورویی سرمایه‌گذاری اروپا در گاز سبز تا ۲۰۳۰ است.
چالش‌ها و دیدگاه‌های انتقادی
با وجود مزایا چالش‌هایی وجود دارد. قیمت گاز نروژی ۳۰ تا ۴۰ یورو در MWh همچنان بالاتر از LNG آسیایی (۲۵ یورو) است و نوسانات ژئوپلیتیکی مانند تنش‌های نروژ-روسیه ریسک تأمین را افزایش می‌دهد. باسف که ۲۰ درصد انرژی‌اش را از زغال‌سنگ تأمین می‌کند، نیاز به انتقال کامل به گاز سبز دارد، فرآیندی که ۵ میلیارد یورو هزینه دارد.
فعالان محیط زیستی مانند Fridays for Future هشدار می‌دهند: گاز فسیلی حتی کم‌انتشار، انتقال به تجدیدپذیرها را به تأخیر می‌اندازد؛ باسف باید بر هیدروژن تمرکز کند. بر اساس گزارش جهانی گاز آژانس بین‌المللی انرژی (۲۰۲۵)، بدون CCS کامل، کاهش انتشار تنها ۲۰ تا۳۰ درصدی خواهد بود.
قرارداد باسف-اکوینور به ثبات کوتاه‌مدت انرژی اروپا کمک می‌کند و کربن‌زدایی را پیش می‌برد. اگر تحویل پایدار بماند، باسف تولید شیمیایی را ۱۰ درصد افزایش می‌دهد. بازارها مثبت واکنش نشان داده‌اند؛ سهام باسف دیروز ۰.۸ درصد رشد کرد. این توافق الگویی برای همکاری‌های اروپایی است اما موفقیت به غلبه بر چالش‌های قیمتی و زیست‌محیطی بستگی دارد.
انتهای پیام
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
